توسعه ایران وضعیت بغرنجی پیدا کرده است. در حالی که یکی از بالاترین نرخهای رشد سرمایهانسانی و یکی از مناسبترین وضعیتها را در شاخص توسعه انسانی داریم، اما در مسیر کلی توسعه خیلی درجا زده و کُند پیشرفتهایم. یعنی آنهمه سرمایهگذاری در نیروی انسانی و آموزش دانشگاهی و نیز سرمایهگذاری های اقتصادی و اجتماعی دیگر، تاثیر چندانی در تسریع فرایند توسعه ما نداشته است. در نخستین «گزارش ملی توسعه» نشان داده شده است که با سرعت و روندی که در سالهای اخیر در مسیر توسعه پیش رفتهایم، حدود هشتاد سال طول میکشد که تا به وضعیت امروز فنلاند برسیم.
«پویش فکری توسعه» در ۱۶ اردیبهشت امسال،که به عنوان «روز ملی توسعه» پیشنهاد کرده است، «نخستین گزارش ملی توسعه» را که با حمایت «اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران» تدوین و تولید شده است، منتشر خواهد کرد. امیدواریم از آن پس نیز بتواند هر ساله این گزارش را بهنگام سازی و ارتقاء دهد و منتشر کند. برای اولین بار است که در ایران گزارشی درباره کلیه شاخصهای توسعه همراه با مقایسه با منتخبی از کشورهای جهان منتشر می شود. از ۱۴۰۰ نماگر توسعه که در حال حاضر در جهان تعریف و شناخته شده است، حدود ۷۰۰ نماگر در این گزارش استفاده شده است. امید میرود که در سالهای بعد، این گزارش به سمت استفاده از تمام ۱۴۰۰ نماگر جهانی توسعه همراه با معرفی نماگرهای بومی و ایرانی توسعه حرکت کند. ویژگی متمایز دیگر این گزارش این است که خواننده میتواند از طریق لینکهایی که در زیر جداول و نمودارها داده شده است به «درگاه آماری گزارش ملی توسعه» متصل شود و به تمامی دادهها و فایلهای اکسل هر جدول یا نمودار و فرایند محاسبه آنها و روش محاسبه شاخصهای مختلف ترکیبی توسعه دست یابد و از طریق این درگاه، به سایتهای جهانی و دادههای خام و پایهای که نماگرهای توسعه از آنها اقتباس شده است، دست پیدا کند.
اگر «گزارش ملی توسعه» هر ساله منتشر شود، آنگاه با مقایسه وضعیت شاخصهای توسعه در آغاز و پایان هر دولت، میتوان مشخص کرد که در طول مدیریت دولت مربوطه، کشورمان چند پله به سوی بهبود کلی وضعیت توسعه حرکت کرده است. چنین وضعیتی امکان مقایسه کلی دولتها را با هم نیز فراهم میآورد. انتشار این گزارش در پایان دولت دوازدهم، هم یک ارزیابی کلی از وضعیت توسعه در دوره مدیریت این دولت را نشان میدهد و هم معیاری است که نشان میدهد دولت سیزدهم با چه وضعیت و موقعیتی، از نظر شاخصهای توسعه، شروع کرده است.
«پویش فکری توسعه»، تا زمان رونمایی و انتشار گزارش اصلی، چندین یادداشت پیشنمایش از این گزارش را منتشر خواهد کرد. دومین یادداشت پیشٔنمایش با عنوان «شاخص توان تبدیل پول به توسعه» امروز توسط «پویش فکری توسعه» منتشر شد.
متن کامل این یادداشت و یادداشت قبلی و نیز سایر گزارشهای «پویش فکری توسعه» را در تارنمای پویش فکری توسعه ببینید.