ناگهان چقدر زود دیر می‌شود
سلام دوستان و همراهان در سالهای اخیر خیلی نوشتم، گفتم و برای سخنرانی، مشاوره، نشست علمی یا برگزاری کارگاه، سفر رفتم. درستش این است که بگویم در پانزده سال گذشته، خیلی شِلتاق کرده‌ام. نه تنها برای مسائل متعدد اقتصاد سیاسی تحلیل داده‌ام، سیاست تعدیل را نقد کردم، در مخالفت با هدفمندسازی یارانه‌ها در دهها میزگرد […]
آشتی ملی، عفو عمومی، و حق خواهری برای کُردها
مقدمه: اکنون عصر عاشوراست. کم‌کم به شام غریبان نزدیک می‌شویم. من هر سال در شام غریبان در یکی از مساجد رنان روضه می‌خواندم. موضوع عمومی همه روضه‌هایم، غربت حسین «ع» در میان ما شیعیان بود. دوسال است که دیگر در شام غریبان روضه نمی‌خوانم. راستش دیدم سال به سال که عزاداری ما برای حسین بیشتر […]
سقراطی در زمانه‌ی بی‌سقراطی
وقتی درباره پیامبران می‌اندیشیم نمی‌توانیم مفتون جنبه‌ی نوآورانه زیست آن‌ها نشویم. هر پیامبری مهم‌ترین کنش اجتماعی که دارد درهم‌ریزی عادات فکری و سنت‌های اعتقادی و شیوه‌های زیست مرسوم و مألوف است. پیامبران، هم مرزهای فکری زمانه‌ی خود را جا‌به‌جا کرده‌اند، هم مرزهای اخلاقی جامعه را تعالی بخشیده‌اند، هم مرزهای روحی افراد را گسترده کرده‌اند و […]
فردا اول خلقت است
فردا اول مهر است. و برای من از وقتی مطالعاتم را به سوی «کودکی و توسعه» برده‌ام، دیگر اولِ مهر، اولِ مهر نیست، اول خلقت است. همه چیز از اول مهر آغاز می‌شود. سرنوشت یک ملت، اقتدار یک ملت، رفاه یک ملت، دین یک ملت، دموکراسی یک ملت، آزادی یک ملت و عدالت یک ملت، […]
از امیرکبیر تا شیخ شجاع
دو سالی است که مطالعاتم را به موضوع «کودکی و توسعه» چرخانده‌ام، چرا که دریافته‌ام که بذر توسعه‌ی هر جامعه‌ای در کودکیِ مردمانش کاشته می‌شود. از آن پس هر چه بیشتر خوانده‌ام باورم به این مساله بیشتر شده است. اکنون به جِدّ معتقدم ما ملتی هستیم که در کودکی متوقف شده‌ایم. یعنی چون به توانمندسازی […]
قاتل بنیتا حکومت است یا ربایندگان؟
بخش اول: مقدمه در دهه شصت زمانی که دانشجو بودم گاهی برای مطالعه با دوچرخه به اتاقکی در باغ پدرم می‌رفتم. هر بار در مسیر باغ از کنار چاله بزرگی که وسط خیابان بود رد می‌شدم و با خودم می‌گفتم «بالاخره این چاله خطرساز خواهد شد». چند ماه بعد دیدم این چاله با آسفالت پر […]
جوانه‌های بلوغ در شمالِ جنوب
خبر را که خواندم دیگر خوابم نبرد. شاید خیلی‌ها اصلا این خبر را ندیده باشند و آنانی که دیده اند نیز احتمالاً به عنوان یک خبر بی‌اهمیت از کنار آن گذشته باشند، اما برای من خبر نشاط آوری بود که خواب را از سرم پراند. برای من نشانه‌ای بود از رسیدن جامعه ما به یک […]
پیچیدگی‌های اقتصاد و بی سوادی سیاستمداران
خیلی از خطاهای سیاستی در ایران قابل پیش‌گیری بود اگر روشنگری نظریه‌های «اقتصاد رفتاری» و «اقتصاد نهادی» مورد توجه سیاستگذاران ما قرار می‌گرفت. سیاستمداران ما گرچه گاهی در حوزه سیاست کولاک می‌کنند، اما در حوزه اقتصاد به غایت بی‌سوادند؛ و عجیب آن که حاضر نیستند این بی‌سوادی را بپذیرند. آن‌ها گاهی مسائل خیلی ساده اقتصادی […]
رمضان رفت و هنوز از رمضان تو نرستم
همه روزه داران حقیقی و بی‌نام نشان را امشب و فردا، که موسم فطر است و گشایش، به دعا فرا می خوانم تا دعا کنند که «فطر جامعه ما» نیز به زودی فرا برسد. دعا کنند که خداوند کریم به برکت رمضان و حلول فطر، اندکی از خودمحوری‌های مقامات سیاسی ما را آب کند. دعا […]
بی پرده با حضرت تدبیر و امید
مقدمه من در کنار فعالیت های علمی دانشگاهی‌ام در حوزه اقتصاد سیاسی نیز نوشته ها و سخنرانی های فراوانی دارم. اما «نامه‌ها» نیز بخشی از فعالیت اجتماعی من بوده است. این نامه‌ها اصولاً حول مسائل اقتصادِ سیاسی و نوعی زنهار نامه به مقامات ارشد کشور بوده است. جدای از کتاب «اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی ایران» […]
چرا باید آسیب‌های دنیای مجازی را تحمل کنیم؟
فناوری ارتباطات و اطلاعات و فرزند آن یعنی «فضای مجازی» معجزه‌ای است که در قرن بیست‌ویکم به سرعت تکامل خواهد یافت و نهایتا به حاکمیت مجازی می‌انجامد و حاکمیت مجازی نیز اجازه می‌دهد که جوامع بشری به نوع تازه و عادلانه‌تری از دموکراسی دست یابند. (درباره «حاکمیت مجازی» این مطلب را بشنوید یا از اینجا بخوانید). اما […]
علم اقتصاد به ما چه می‌آموزد؟
اخیراً یکی از دانشجویان قدیمی‌ام تصویر یادداشتی را که در آذر ۱۳۸۹ در مورد «ماموریت علم اقتصاد» برای انجمن علمی دانشجویان اقتصاد نوشته بودم برایم فرستاده است: «به نام حضرت دوست» دانش اقتصاد در مراحل ابتدایی اش می‌آموزد که چگونه پول پارو کنیم،در مراحل میانی‌اش به ما می‌گوید چگونه بهتر زندگی کنیم،و سرانجام در پایان […]
