محسن رنانی
همه دنبال کارهای بزرگند؛ کارهایی از جنس انقلاب؛ با این امید که جهان را با سرعت و به‌یکباره درست کنند. حکومت یا دنبال انقلاب جهانی و برانداختن استکبار، از طریق سازماندهی نیروهای مقاومت است؛ یا دنبال نوشتن یک برنامه چشم‌انداز که ظرف مدت کوتاهی در همه چیز در منطقه اول شود. مخالفان و منتقدان حکومت نیز دنبال برانداختن حکومت از طریق سازماندهی اعتراضات فراگیرند تا کشور را یک شبه و با یک انقلاب درست کنند. اما جنگ‌ها دستاورد اصلی‌شان خون و ستمگری و دربدری بوده است و انقلاب‌ها نیز دستاورد اصلی‌شان تخریب زیرساخت‌های نهادی و فیزیکی جامعه و تعویق دموکراسی و توسعه برای چند نسل. واقعیت این است: جهان را تلاش‌های فردی سطح خُرد و کنش‌های جمعی متوسطْ مقیاسْ بهبود داده و به پیشرفت رسانده است.
درحوزه کارهای بزرگ، هم درباره انقلاب و مبارزه و براندازی مطالب فراوانی تولید شده است؛ و هم درباره جنگ و استراتژی‌های جنگی و سند چشم‌انداز و توسعه‌های انقلابی، خیلی کار فکری شده و خیلی سند و محتوا تولید شده است، از کتاب و گزارش و فیلم، تا نظریه و توصیه و سازماندهی.
در حوزه تلاش‌های فردی سطح خُرد، (که یا از جنس کار اقتصادی و علمی و فنی و هنری است یا از جنس کارهای آگاهی‌بخش و اخلاقی) نیز الی‌ماشاء‌الله کتاب و مقاله و سخنرانی و گفتار و توصیه تولید و منتشر شده است.
آنچه تاکنون مغفول بوده و خیلی کمتر از دو مورد قبلی برای آن محتوا و دانش و سند تولید شده است، برنامه‌ها و کنش‌های جمعی متوسطْ مقیاسْ بوده است (خواه از سوی حکومت طراحی شده باشد، خواه از سوی افراد یا نهادهای اجتماعی).
«کانون‌های اثربخش» یکی از انواع کنش‌های جمعی متوسط مقیاس است که منبع تحول بوده‌اند. کتاب «کارآمدی در محیط نهادی ناکارآمد»، یکی از محتواهای ارزشمندی است که در این زمینه تولید شده است. این کتاب را دو پژوهشگر دغدغه‌مند به فارسی برگردانده‌اند. آنانی که تمایل دارند در حوزه‌های تحول متوسط مقیاس و مدیریت شده اجتماعی و اقتصادی و حتی سیاسی، فعالیتی داشته باشند، این کتاب برای آنها راهگشاست. سیاست‌گذاران نیز می‌توانند برای تحول اثر بخش در حوزه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی از آن بهره ببرند.
مقدمه مرا بر این کتاب در فایل زیر ببینید و بخوانید:
محسن رنانی / ۱۵ دی ۱۴۰۳
دیدگاهتان را بنویسید