محسن رنانیمجموعه «ایران پایدار» در چند سال اخیر، در یک حرکت ارزشمند مجموعه گفت‌وگوهایی را با تعداد زیادی از صاحب‌نظران و کنشگران ایرانی، درباره «ایران» برگزار کرده است. همه پرسش‌های این گفت‌وگوها درباره ایران را می‌توان در این چند پرسش خلاصه کرد: ایران چیست؟ حالش چگونه است؟ چرا چنین حالی دارد؟ برای بهبود حالش چه می‌توان کرد؟
«ایران پایدار» در ۲۴ خرداد ماه ۱۴۰۲ با من نیز یک گفت‌وگوی چهار ساعته انجام داد. بخش اول آن درباره زندگی شخصی من است که فعلا دوران کودکی‌ام را تا هنگام انقلاب اسلامی پوشش می‌دهد. داستان زندگی من در دوران پس از انقلاب را برای گفت‌وگوی دیگری گذاشتیم. بخش دوم مصاحبه درباره ایران است. من در این مصاحبه سخنانی گفته‌ام که برای اولین بار است بیان می‌کنم و پیش از آن در هیچ کجا نگفته و ننوشته‌ام. در این مصاحبه توضیح داده‌ام که چرا معتقدم ایران ما پایدار می‌ماند و این بحران‌های عظیم را پشت سرخواهد نهاد؛ و چرا معتقدم در خاک جمهوری اسلامی بذر توسعه جوانه نمی‌زند؛ و چرا معتقدم که جمهوری اسلامی ترکیبی از دو نظام صفویه و قاجاریه است.
لینک‌های مربوط به نسخه کامل شنیداری و دیداری این گفت‌وگو و نیز لینک‌های مربوط به گزیده‌های آن را می‌توانید در کانال «ایران پایدار» (در این پیوند) دنبال کنید.
محسن رنانی / ۱۰ مرداد ۱۴۰۲
گزیده‌ای ۱۳ دقیقه‌ای از مشروح گفتگو:
صبر شادمانه، به مثابه یک استراتژی:
در این بخش از برنامه، ضمن توضیح مفهوم «صبر شادمانه»، به برخی انتقادها دربارهٔ این مفهوم پاسخ داده و آن را به مثابه یک استراتژی برای گذر کم هزینه و تزریق انرژی به زندگی در شرایط ناگوار کنونی می‌داند.
فرهنگ ایرانی و اصالت زندگی:
در این بخش از برنامه، رنانی «اصالت زندگی» را مهمترین مؤلفهٔ فرهنگ ایرانی می‌داند و بر آن است که جامعهٔ ایرانی هرگاه بین زندگی و هرچیز دیگر، حتی دین، تعارضی دیده، زندگی را برگزیده است. او بر آن است که همین عامل، سبب گذر ایران از شرایط بحرانی کنونی خواهد شد.
گونه‌های ایران و عمق استراتژیک:
در این بخش از برنامه، رنانی ضمن تعریف عمق استراتژیک ایران و نقد سیاست‌های نظام سیاسی در این زمینه، ایران را به سه گونهٔ «ایران اصلی»، «ایران فرهنگی» و «ایران زبانی» تقسیم می‌کند.
جمهوری اسلامی، ترکیبی ازصفویه و قاجاریه:
در این بخش از برنامه، رنانی معتقد است که از زمان صفویه با تزریق سیستماتیک خرافه از طرف حکومت و ملاباشی ها به جامعه، پایه‌های عقلانیت در جامعهٔ ایرانی سست شد و دوران اندیشه‌ورزی در ایران به پایان رسید. رنانی بر آن است که جمهوری اسلامی، بواسطهٔ قرار گرفتن فقیهی بر مسند قدرت، رقابت بین فقها را از بین برد؛ او مسائل اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی را ناشی از ترکیب الگوهای ایجاد شده در دوران صفویه و قاجاریه می‌داند.
دو خطای دوران پهلوی:
در این بخش از برنامه، رنانی بر این نکته تأکید می‌کند که در عصر پهلوی، از طریق راه‌اندازی نهادهایی چون دانشگاه و آموزش‌وپرورش کوشش شد تا نهادهای حافظ سنت‌های ضد خرد تضعیف شود. اما در همین دوره ۲ خطای بزرگ نیز رخ داد: نخست آنکه این کار با آهنگ طبیعی جامعه پیش نرفت و نظام پهلوی الگویی از توسعهٔ آمرانه را پیش برد که در انقلاب ۵۷ نتیجه‌ای معکوس داد و دوم آنکه محمدرضا شاه در اواخر دههٔ ۴۰ دیگر به سخنان نخبگان توجهی نکرد.
رؤیای ملی:
شنیدن صوت کامل گفتگوی «ایران به روایت محسن رنانی»:
پیوندها:
